ABD Dışişleri Bakanlığı, Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliğini onaylamasının akabinde 40 adet F-16 savaş uçağı satışına ait 23 milyar dolarlık muahedeyi onayladığını duyurdu. ABD tıpkı vakitte Yunanistan‘a 8,6 milyar dolarlık 40 adet F-35 satışını da onayladı. Pekala ayrıntılar neler? Türkiye 40 adet F-16 Block 70 alıyor
Türkiye, 40 adet yeni F-16 uçağı alımı ve 79 adet mevcut F-16 uçağının konfigürasyonu için ilgili kitleri alacak. Türkiye’nin alacağı F-16 uçakları ikiye ayrılıyor: tek kişilik 32 adet F-16 C Block 70 ve çift kişilik 8 adet F-16 D Block 70.
Türkiye birebir vakitte aldığı kitlerle birlikte TUSAŞ aracılığıyla mevcuttaki F-16 Block 50+ uçaklarından 79 adedini F-16 Block 70 düzeyine çıkaracak. Tıpkı vakitte bu uçaklar için yüklü ölçüde mühimmat da satın alınıyor. Alınanlar ortasında 149 adet AESA radar, 1.353 A2A füzesi, 864 SDB, 850 JDAM vb. mühimmatlar bulunuyor. “Bu mühimmatlar neden alınıyor? Biz zati hava-hava, hava-yer füzeleri ve AESA radar üretmiyor muyuz?” gibi sorular sorulabilir. Bu sorular şimdilik resmi olarak cevaplanmadı lakin muhtemelen durum şu: Türkiye’nin F-16 Block 70’lerde yerli mühimmatları kullanmak için gerekli olan sertifikasyon bulunmuyor.
Hasebiyle 119 adet F-16 Block 70 uçağında ABD mühimmatları kullanılacak. HAVA Kuvvetleri’ne ilişkin olan başka F-16 uçakları ise yerli sistemler ile ÖZGÜR üzere projelerle modernize edilmeye devam edilecek. Bununla birlikte Türkiye’nin aldığı F-16 Block 70’lerdeki en kıymetli yenilik ise AESA radarının mevcut olması. Bu radarın eklenmesiyle birlikte kokpit içerisinde bir adet de yeni LCD ekran ekleniyor. Bunun dışında Block 70 ile mevcuttaki Block 50’ler ortasında çok önemli farklar bulunmuyor. Radar eklemesiyle birlikte temelinde F-16 Block 70’ler için 4,5. jenerasyon uçaklar demek de çok yanlış olmaz. Yunanistan 40 adet F-35 alıyor
ABD tıpkı vakitte Yunanistan için F-35 satışını da onayladı. Bu muahede ile Yunanistan, F-35A savaş uçağından 40 adet teslim alacak. Komşu ülke bu uçakları eskiyen F-4 ve Mirage 2000’lerin yerine yerleştirecek. Yunanistan birebir vakitte elindeki F-16’ların bir kısmını da F-16 Block 70 düzeyine modernize ederken satın alım da yapıyor. Bununla birlikte Yunanistan’ın F-35 satın alımı için belirtilen 8,6 milyar dolar maliyet aldatıcı olabilir. Bu uçaklar için gerekli altyapının kurulması üzere ek maliyetler ile satın alımın toplam maliyeti birkaç kat artacaktır.
ABD birebir zamanda Yunanistan’aEDA programı kapsamında iki adet C-130H uçağı, P-3 uçakları için 10 motor ve 60 adet Bradley piyade savaş aracını, elindeki fazla savunma materyallerinden bedelsiz olarak vermeyi planlıyor.
Türkiye ve Yunanistan ortasındaki hava hakimiyeti
Öncelikle belirtmek gerek: F-16 ile F-35 uçaklarını karşılaştırmak doğru bir kıyas değildir. Lakin F-16’ların ne çeşit modernizasyon alırlarsa alsınlar F-35’ler ile direkt rekabet edemeyecek olduğunu da bilmek değerli.
Yine açıkça belirtmek gerekiyor ki Yunanistan hava kuvvetleri hiç olmadığı kadar güçlü bir pozisyona yükseliyor. F-35’ler kıymetli bir caydırıcılık katacaktır. Türkiye’nin F-16 Block 70’leri ise bu caydırıcılığı geçiştirme atağı olarak okunabilir.
F-16 Block 70’leri, F-35 yahut F-22 alamayan ülkelere yeni kuşağın kritik kabiliyetlerinin verilmesi olarak görülebilir. Aslında bunu uçağın üreticisi Lockheed Martin’de söylüyor: “Northrop Grumman’ın gelişmiş APG-83 AESA radarı, F-22 ve F-35 AESA radarları ile donanım ve yazılım iştirakinden yararlanarak Blok 70/72’ye 5. Jenerasyon savaş radarı yetenekleri sağlıyor.”
Yani F-16 Block 70’ler ailenin öbür üyelerinden fersah fersah önde bir model. İşin F-35 tarafında işer farklı. F-35’ler uçan bilgisayarlar pozisyonunda. Projenin temelinde bu uçakların her vazifesi yapabilmesi hedefi yatıyor. Yani bu uçaklar hava-hava misyonları üzere hava-yer vazifeleri de yapıyor lakin yük bombardıman tarafında.
Daha çok yer odaklı sistemler olduğu için F-35’in kendisi F-16’lar kadar çevik değildir. Yani it dalaşı üzere durumlarda çağdaş F-16’lar ile rekabet edebilmesi beklenmiyor. Lakin zati F-35’in üretim gayesi da bu değil, bu uçaklar hedefleri görünmeden ve çok uzaktan vurmak için geliştirildi. Münasebetiyle F-16’lar F-35’leri vuracak menzile yaklaşmadan havada imha edilmeleri çok mümkün. İşte bu yüzden F-16 Block 70’ler geliştirildi ve AESA radar ve kimi elektronik geliştirmelerle iki platform ortasındaki açık biraz daha kapatıldı. F-16 Block 70’ler radarları ile F-35’leri durumsal olarak tespit edebilir.
Tüm bunlar ve Türkiye’nin öbür askeri avantajları Yunanistan ile havada istikrarda kalmasını sağlayacaktır. Çünkü KAAN’ın envantere girmesiyle birlikte Hava Kuvvetleri gücünü daha da artıracaktır. Bununla birlikte hem Yunanistan hem de Türkiye, yeni satın alımlarını çabucak gerçekleştirmeyecek.
Türkiye özelinde sıfır üretilmiş F-16 Block 70 uçaklar en yeterli ihtimalle 3 ila 5 yıl içinde teslim edilmeye başlanacak. Modernizasyon kitleriyle tahminen kendi uçaklarımız daha erkenden modernize edilebilir.
Yunanistan tarafında da durum birebir. Satın alınan F-35A uçakları için ABD’nin teslimat listesine eklenen Yunanistan’ın bu on yılın sonundan evvel bu uçakların hepsini alamayacak. Muhtemelen birinci teslimat 3 ila 5 yıl içinde gerçekleşecek. ABD ise bu satışların “bölgedeki askeri istikrarları değiştirmeyeceğini” söylüyor.
Sonuç olarak Yunanistan Hava Kuvvetleri; F-35A, F-16 Blok 70/52+ ve Rafale savaş uçaklarına sahip olacak. Türk Hava Kuvvetleri ise F-16 Blok 70/50+/50/40/30 ve F-4E 2020’lerden oluşan bir envantere sahip olacak.
Eurofighter Typhoon talebine ne oldu?
Türkiye tıpkı vakitte AB’den 40 adet Eurofighter Typhoon savaş uçağı almak istiyordu. Uçağın ortak üreticileri olan Fransa ve İspanya bu satış için yeşil ışık yakarken Almanya olumsuz bakıyordu. Fransa ve İspanya birebir vakitte “Biz ikna ederiz” kelamı vermişti. Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler geçtiğimiz devirlerde yaptığı açıklamada şu sözleri kullanmıştı: “Biz alışılmış ki ileriye bakıyoruz, başlangıçta F-35’e müracaat etmiştik. Bakın F-35’te birtakım sorunlar çıktı. Onun da alternatiflerini çalışıyoruz. Block-70 denen Viper uçaklarıyla 40 taneyi hazır alacağız, 79 taneyi de kendi TUSAŞ fabrikamızda biz yapacağız. Eurofighter’larla ilgili çalışmamız var. İngiltere ve İspanya’yla görüşüyoruz. Hem İngiltere hem İspanya evet diyor, Almanya’yı ikna etmeye çalışıyorlar. Onlar çalışıyor biz çalışmıyoruz. Olursa oradan da 40 tane Eurofighter almayı planlıyoruz.”
Dolayısıyla bu açıklamalara nazaran Eurofighter Typhoon satın alımının Türkiye için hala masada olabileceğini söylemek mümkün.
Son olarak ABD Kongresinin satışları değerlendirmesi için 15 günü bulunuyor. Bu müddet zarfında itiraz çıkmazsa satışlar gerçekleşmiş oluyor.
Türkiye’nin F-16 Block 70 ile aldığı tüm sistemler ve mühimmatlar
- 32 adet F-16 C Block 70 uçağı
- 8 adet F-16 D Block 70 uçağı
- 48 adet F110-GE-129D motor (40 konseyi, 8 yedek)
- 149 adet manzara üretici sistemi (iPDG) (40 konseyi, 10 yedek, modernizasyon programı için 99 (adet 79 heyeti, 20 yedek))
- 149 adet AESA Radarı (40 konseyi, 10 yedek, 99 modernizasyon programı için)
- 169 adet Modüler Vazife Bilgisayarı (MMC) 7000AHC (veya mevcut vazife bilgisayarı) (40 konseyi, 10 yedek, modernizasyon programı için 119 adet)
- 159 adet SAASM yahut M Kodu özelliği ve Hassas Pozisyonlandırma Hizmeti (PPS) içeren Gömülü Global Pozisyonlandırma Sistemi (GPS) Ataletsel Navigasyon Sistemleri (INS) (EGI) (40 şurası, 8 yedek modül, modernizasyon programı için 111 adet
- 168 adet Entegre Viper Elektronik Harp Paketi (IVEWS) yahut muadil Elektronik Harp sistemi (40 konseyi, 10 yedek, modernizasyon programı için 118)
- 858 adet LAU-129 güdümlü füze rampası
- 44 adet M61 Vulcan topu (40 heyeti, 4 yedek)
- 16 adet AN/AAQ-33 SNIPER Gelişmiş Hedefleme Pod’u (ATP)
- 151 adet Çok İşlevli Bilgi Dağıtım Sistemi-Ortak Taktik Telsiz Sistemi (MIDS-JTRS) (40 konseyi ve 4 yer terminali, 8 yedek ve 99 modernizasyon programı için)
- 952 adet AMRAAM AIM-120C-8 yahut muadil füzeler
- 96 adet AMRAAM güdüm bölümü
- 864 adet GBU-39/B
- 2 adet GBU-39(T-1)/B SDB-1 güdümlü test aracı
- 2 adet GBU-39(T-1)/B SDB-1 tatbikat bombası
- 96 adet AGM-88B HARM
- 96 adet AGM-88E AARGM
- 10 adet AARGM Eğitim Füzesi (CATM)
- 11 adet AARGM denetim bölümü
- 12 adet AARGM güdüm bölümü
- 401 adet AIM-9X Block II Sidewinder füzesi
- 12 adet AIM-9X Block II Sidewinder Sabit Hava Eğitim Füzesi
- 40 adet AIM-9X Block II Sidewinder taktik yönlendirme ünitesi
- 12 adet AIM-9X Block II Sidewinder CATM yönlendirme ünitesi
- 12 adet MK82
- GBU-31 için 850 adet JDAM KMU-556 kuyruk kiti
- GBU-31v3 için 200 adet JDAM KMU-557 kuyruk kiti
- GBU-32 için 384 adet JDAM KMU-559 kuyruk kiti
- GBU-38 yahut Lazer JDAM GBU-54 için 3 adet JDAM KMU-572 kuyruk kiti
- 1.050 adet FMU-152 tapası
